Om als algemene tandartspraktijk op te blijven vallen, zijn slimme marketing, goede beoordelingen en voldoende mond-tot-mondreclame nodig. Maar een behandelaanbod dat niet bij elke praktijk te vinden is, kan pas echt het verschil maken. Door het aanbieden van fotobiomodulatie (FBM) zet u een nieuwe, hoogwaardige behandeling op het ‘menu’ van uw praktijk waarvoor weinig overhead, scholing of tijdsinvestering nodig is.

FBM is een vrij recente trend binnen de dentale branche, hoewel de techniek al meer dan een halve eeuw geleden is ontwikkeld. Het is ook wel bekend onder de namen ‘low level’-lasertherapie, ‘cold laser’-therapie, biostimulatie en ‘soft laser’-therapie. Kort gezegd gaat het om het gebruik van licht als behandelmethode.

We zien deze techniek al wel vaker in artsenpraktijken, waar FBM van oudsher wordt gebruikt voor vrijwel alles wat pijnlijk is: knieën, schouders, ellebogen en nog veel meer. “Binnen de tandheelkunde [wordt FBM vaak gebruikt] voor het verbeteren van pijnklachten van het kaakgewricht, bij kaakproblemen of ter vermindering van pijn- en ontstekingsklachten na een wortelkanaalbehandeling of kaakchirurgie”¹, aldus dr. Ron Kaminer, een in New York gevestigde tandarts die lezingen over dit onderwerp geeft en lid is van de Academy of Laser Dentistry, een organisatie in de VS die zich inzet voor de toepassing van lasertechnologie binnen de tandheelkunde.

“Fotobiomodulatie is het niet-invasieve gebruik van lasertechnologie, waarbij de energie wordt gebruikt voor het verbeteren van de celwerking, vooral van cellen die sterk belast zijn,” aldus Kaminer. Hij begon al vroeg met de toepassing van lasertechnologie en heeft inmiddels al dertig jaar ervaring met het zoeken naar innovatieve benaderingen voor betere dienstverlening aan zijn patiënten met behulp van technologische middelen. Hij heeft al vele succesverhalen gehoord over deze behandeling en is daarom een uitgesproken voorstander van FBM. “Lasers zijn maar een instrument, maar als je ze op een creatieve manier gebruikt, kan het leven van patiënten erdoor veranderen. Dat maakt deze techniek zo bijzonder,” vertelt Kaminer. Hij voegt eraan toe: “Van fotobiomodulatie (FBM), ofwel ‘low level’-lasertherapie, is aangetoond dat het de bloedsomloop, de zuurstofverzadiging en de enzymactiviteit van het plaatselijke weefsel verbetert.² Dat lukt met verschillende soorten lasers, maar diodes werken hiervoor heel goed.”

“[FBM] zorgt voor de toevoer van energie naar een aangetast gebied, om daar de negatieve ontwikkelingen in positieve om te zetten. Wij passen de techniek al vele jaren toe in onze praktijk, voor allerlei doeleinden.” Dr. Kaminer begon al in 2005 met het gebruik van bepaalde vormen van FBM en heeft goed meegekregen hoe deze techniek steeds populairder werd. “Het lastige was altijd dat slechts een handjevol fabrikanten een speciaal handstuk of opzetelement maakte voor hun dentale laserapparaat. Het mooie aan de nieuwe FBM-adapter voor de Gemini™[-laser], een speciaal daarvoor gemaakt handstuk, is dat het de toepassing van FBM met behulp van de Gemini[-laser] heel gemakkelijk maakt.”

Niet-invasieve, flexibele pijnbestrijding

Hoewel het succes van deze techniek is aangetoond, twijfelen veel tandartsen of ze FBM wel moeten gaan gebruiken. Het idee heerst dat het een hedendaagse vorm van haarlemmerolie is: goed voor alles, maar eigenlijk niets anders dan een placebo. “Het lijkt misschien een beetje ‘hocus pocus’ of in elk geval klinkt het zo, omdat je niet precies ziet wat er gebeurt,” zegt Kaminer. “[…] Iedereen die me niet gelooft, vertel ik altijd: ‘neem maar een groene laserpen en richt die 10-20 seconden op je hand. Je voelt de energie.’ De resultaten kunnen iemands leven soms volledig veranderen.” Tandartsen en kaakchirurgen hebben zich positief uitgelaten over de vele behandelmogelijkheden van FBM, zoals het verminderen van postoperatieve pijn en ontstekingen, als aanvulling op endodontische en restauratieve behandelingen en voor het genezen van wonden en het verlichten van pijn.^1,2,3

Dr. Kaminer gebruikt FBM vaak bij patiënten met pijn van het kaakgewricht. “Pijn van het kaakgewricht kan komen door wrijving van kraakbeengedeelten of gewoon door een ontsteking van het gewricht. Door 30 à 40 seconden van buitenaf een FBM-adapter rond het gebied te houden […] neemt de doorbloeding toe, kunnen de spieren zich meer ontspannen, vermindert de ontsteking en, gezien op celniveau, beginnen de slechte cellen daar zich weer als goede cellen te gedragen.⁴ Ik denk dat dit gewricht na een paar FBM-behandelingen alweer beter aanvoelt, zich meer ontspant en dat de patiënt zich gewoon beter voelt door het stimuleren van de doorbloeding en het lymfetransport.” Kaminer vertelt dat hij tientallen patiënten heeft behandeld die in hun dagelijkse bezigheden werden belemmerd door kaakgewrichtspijn. “Ze krijgen hoofdpijn, gewoon door het klemmen en malen van het kaakgewricht. Er zijn letterlijk maar drie of vier FBM-behandelingen voor nodig, telkens met een aantal dagen ertussen, om het leven van sommige patiënten te veranderen, en dat zonder geneesmiddelen. Het kaakgewricht voelt beter, de hoofdpijn vermindert en ze voelen zich ook in het algemeen beter.”

FBM kan ook worden gebruikt voor het behandelen van de bijwerkingen van chemotherapie, zoals orale mucositis.⁵ “Bij chemotherapie kunnen patiënten zweren in hun mond krijgen. Zweren zijn pijnlijk. FBM pakt de slechte cellen, de cellen die pijn veroorzaken aan, verbetert de doorbloeding, vermindert daardoor de ontsteking¹ en beetje bij beetje kunnen de zweren genezen, minder onaangenaam ... of op zijn minst draaglijker worden,” licht Kaminer toe.

Kaminer vertelt dat FBM ook binnen de endodontie een waardevolle aanvulling is. “Bij een endodontische behandeling kan de tandarts het FBM-handstuk direct aan de buitenkant van de mond houden. Hoe dichter op de huid of hoe dichter bij het behandelgebied, hoe beter het licht kan doordringen. We kunnen het handstuk dus direct bij de mond houden, bij het gebitselement dat we aan het behandelen zijn en zo de ontsteking verminderen. Dit resulteert in minder postoperatieve pijn³. […Tandartsen] beschikken al over tientallen handige toepassingen voor de laser en nu komt daar fotobiomodulatie bij. Hierdoor kunnen ze het leven van patiënten veranderen en [patiënten] meer comfort bieden,” voegt Kaminer hieraan toe.

FBM verkoopt zichzelf

Het gebruik van diodelasers voor de weke delen bij een FBM-behandeling vergroot niet alleen de efficiency, zorgverlening en productiviteit van een tandartspraktijk… het zorgt ook voor een vooruitstrevende, dynamische en moderne uitstraling. “Er komen mensen naar mijn praktijk, omdat ze gehoord hebben dat ik gebruikmaak van lasers. Ze vragen mij: kunt u dit of dat doen met behulp van lasertechniek? Kunt u mij helpen met een laserbehandeling?”, vertelt Kaminer. Tijdens zijn carrière is hij steeds meer gebruik gaan maken van lasers en hij heeft er zelfs voor gekozen om in de naam van zijn website te verwijzen naar het gebruik van lasertechnologie: NYlaserdentistry.com.

Lees hier meer over Gemini en FBM.

Door fotobiomodulatie toe te voegen aan de menukaart van een praktijk, ontstaat er een hele nieuwe wereld aan behandelmogelijkheden voor een tandarts. “Het komt er uiteindelijk gewoon op neer dat mensen zich beter voelen door het afnemen van de ontsteking en de betere doorbloeding¹. En daar kan FBM voor zorgen.”

Als smakelijk bijgerecht bij de hoofdgerechten die een tandartspraktijk te bieden heeft, kan FBM zorgen voor een positievere uitstraling van de praktijk, waardoor er nieuwe patiënten over de drempel stappen.

Bronnen

1. Suter VGA, Sjölund S, Bornstein MM. Effect of laser on pain relief and wound healing of recurrent aphthous stomatitis: a systematic review. Lasers Med Sci. 2017;32(4):953-963. doi:10.1007/s10103-017-2184-z

2. Kim HB, Baik KY, Choung PH, Chung JH. Pulse frequency dependency of photobiomodulation on the bioenergetic functions of human dental pulp stem cells. Sci Rep. 2017;7(1):15927. Published 2017 Nov 21. doi:10.1038/s41598-017-15754-2

3. Lopes LPB, Herkrath FJ, Vianna ECB, Gualberto Júnior EC, Marques AAF, Sponchiado Júnior EC. Effect of photobiomodulation therapy on postoperative pain after endodontic treatment: a randomized, controlled, clinical study. Clin Oral Investig. 2019;23(1):285-292. doi:10.1007/s00784-018-2435-9

4. Khairnar S, Bhate K, S N SK, Kshirsagar K, Jagtap B, Kakodkar P. Comparative evaluation of low-level laser therapy and ultrasound heat therapy in reducing temporomandibular joint disorder pain. J Dent Anesth Pain Med. 2019;19(5):289-294. doi:10.17245/jdapm.2019.19.5.289

5. Gobbo M, Verzegnassi F, Ronfani L, et al. Multicenter randomized, double-blind controlled trial to evaluate the efficacy of laser therapy for the treatment of severe oral mucositis induced by chemotherapy in children: laMPO RCT. Pediatr Blood Cancer. 2018;65(8):e27098. doi:10.1002/pbc.27098